ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਲਈ ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਇਰਾਦੇ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਦਮਸ਼੍ਰੀ (Padam Shri) ਐਵਾਰਡੀ ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਥਿਮਅੱਕਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੈ। ਸਾਲੂਮਰਦਾ ਥਿਮਮਾਕਾ (Saalumarada Thimmaka) ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਤੁਮਕੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਵਸਨੀਕ ਹੈ। ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਔਲਾਦ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਚਿੰਤਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ ਪਰ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਚ ਗਈ । ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰਵਾਲੇ ਨਾਲ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੰਤਾਨ ਮੰਨਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ।
ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰਵਾਲੇ ਨਾਲ ਬਰਗਦ ਦੇ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਾਂਗ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਦੇ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹਰ ਸਾਲ ਵਧਦੀ ਰਹੀ। ਉਹ 400 ਬੋਹੜ ਦੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਸਮੇਤ 8000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੁੱਖ ਲਗਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਸੁੱਕੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਬਰਗਦ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਉਗਾਉਣਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਸੀ।
ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ (Saalumarada Thimmaka) ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਘਰਵਾਲਾ ਬੂਟਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੇਣ ਲਈ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੱਕ ਬਾਲਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਜੋ ਵੀ ਥੋੜ੍ਹੇ-ਥੋੜ੍ਹੇ ਵਸੀਲੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ। ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪਾਣੀ ਦੇਣ ਲਈ ਉਸ ਨੇ ਬਰਸਾਤਾਂ ਦੌਰਾਨ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਉਹ ਬੂਟਿਆਂ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦਾ ਮੀਂਹ ਦਾ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਮੌਨਸੂਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੱਕ ਦਰੱਖਤ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜੜ੍ਹ ਫੜ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਘਰਵਾਲੇ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਸਲੂਮਰਦਾ ਨੇ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਮੱਦਦ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਗਰੀਬੀ ਅਤੇ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਸਕੂਲ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕੀ । ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਭੇਡਾਂ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਚਰਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਉਸਦੇ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਨੂੰ 2019 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗਣਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸਰਵਉੱਚ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹੈ।
ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੰਸਥਾ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਥਿਮਅੱਕਾ ਰਿਸੋਰਸਜ਼ ਫਾਰ ਐਨਵਾਇਰਨਮੈਂਟਲ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਥਿਮਅੱਕਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਬੀਬੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕਰਨਾਟਕ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਦਿਵਾਈ |
ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਦੇ ਧਰਮ ਪੁੱਤਰ ਉਮੇਸ਼ ਬੀ.ਐਨ. (ਗੋਦ ਲਿਆ ਬੱਚਾ) ਉਮੇਸ਼ ਸੜਕਾਂ, ਸਕੂਲਾਂ, ਜਨਤਕ ਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀਆਂ ‘ਤੇ ਰੁੱਖ ਲਗਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਧਰਤੀ ਬਚਾਓ ਅੰਦੋਲਨ ਵੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਨਰਸਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਉਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੂਟੇ ਵੰਡਦੇ ਹਨ।
ਸੈਂਕੜੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਇੱਕ ਨਿਮਰ ਬੀਬੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 112 ਸਾਲ ਦੀ ਹੈ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 8 ਜੁਲਾਈ 1911 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੀ ਰੁੱਖ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ।
ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਨੇ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੀ ਲੜਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੇ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਯੋਗਦਾਨ ਸੱਚਮੁੱਚ ਹੀ ਕਮਾਲ ਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਚੰਗੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੁੱਖ ਲਗਾਏ ਹਨ। ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਹਰ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਨਾਲ, ਸਾਲੂਮਾਰਦਾ ਥਿਮਅੱਕਾ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਰੋਲ ਮਾਡਲ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਸਾਡੇ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸਰੋਤ ਹਨ।
